Agenda

Het NPLW is eerder dit jaar begonnen met 5 regionale leerkringen over communicatie en participatie. Dit najaar krijgen de leerkringen een vervolg. Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om ervaringen uit te wisselen met collega's van andere gemeenten?

In dit webinar spreken we over voorbeelden van het bereiken van mensen die leven in energiearmoede. Wat werkt goed? Hoe organiseer je het? Wat zijn hierbij de belemmeringen en hoe kan je hier mee omgaan? Anouk Randag van Milieu Centraal vertelt over het energiehulpnetwerk. Hierin werken organisaties samen om de juiste energiehulp over de drempel van de voordeur heen te helpen. André Lodder van welzijnsorganisatie Diverz uit Zwijndrecht vertelt over hun aanpak van energiearmoede in samenwerking met gemeente, woningcorporaties, vrijwillige energiecoaches en de Fixbrigade van Diverz. Tot slot komt Nicolien Wirschell van gemeente Rotterdam aan het woord over de brede aanpak aardgasvrij in de Rotterdamse wijk Pendrecht. 

In het Local4Local project werken 13 partijen samen aan het beschikbaar maken van coöperatieve energie tegen een lokale prijs door zelflevering binnen energiegemeenschappen. Onder leiding van Energie Samen zetten Windunie, Deltawind, Energie Samen Rivierenland, Zuidenwind, Grunneger Power, Agem Energie Experts, Zonnedorpen, Energie VanOns, om | nieuwe energie, ENTRNCE, Resourcefully en ZenMo zich samen in om de energiegemeenschap van de toekomst te realiseren.

Hoe ondersteun je bewoners effectief én efficiënt bij het verduurzamen van hun woning? Dat was de vraag waar de DoeTank Publieke Ontzorging zich de afgelopen 3 jaar mee bezighield. Het programma komt tot een eind; waar anderen dit een slotevenement zouden noemen, bestempelen wij het liever als een beginevenement. Graag nodigen we je uit om samen met ons het begin te vieren van De DoeTank-werkwijze in de wijde wereld. Na deze dag kun je namelijk zelf aan de slag!  

De NVDE maakt een jaarlijks evenement van de Open Energiedag. Noteer de derde zaterdag in september maar vast in de agenda. Uit representatief onderzoek van Motivaction in augustus blijkt dat 18 procent van de Nederlanders graag op excursie zouden gaan naar een zonne-, wind- of ander duurzaam energieproject. Tijdens de Open Energiedag openen meer dan zestig duurzame energieprojecten hun deuren om zo burgers kennis te laten maken met hun project. 

Op donderdag 19 september gaan we van ongeveer 14.00 tot 17.00 uur op zoek naar verborgen schatten, geven we leven aan oude plannen en gaan we voor duurzaam hergebruik van onze communicatie spullen. Dit doen we op een inspirerende locatie in Hoorn. 

Bewonerscollectieven kunnen taken van de gemeente overnemen. En structurele samenwerking tussen bewoners en gemeente organiseren. Wil je dat jullie relatie met de gemeente beter wordt? Wil je dat de gemeente jullie vaker betaalde opdrachten gunt? Wil je weten hoe je buurtrechten zoals Right to Challenge of Right to Bid beter kan benutten? Het meerdaagse programma Daag je gemeente uit zorgt ervoor dat je alle kennis en vaardigheden opdoet voor het beter samenwerken met je gemeente en het binnenhalen van betaalde opdrachten.

Ruud Schuurs gaat deze keer in gesprek met Siward Zomer, coöperatief directeur en voorzitter van Energie Samen, de koepel en branchevereniging van de energiecoöperaties in Nederland. Burgerinitiatieven zijn niet meer weg te denken uit het energiesysteem. Meer dan 700 energiecoöperaties verenigen meer dan 120.000 leden in de bottom-up bijdrage aan de energietransitie. Energie delen tegen kostprijs, opbrengsten van zon- en windprojecten investeren in sociale doelen: de opkomst van de energiegemeenschap kan het energielandschap blijvend veranderen.

In het Klimaatakkoord hebben we afgesproken te streven naar 50% lokaal eigendom voor zon en wind op land. Partijen die zonne- of windparken ontwikkelen moeten zich inspannen om een project (gedeeltelijk) in lokaal eigendom te realiseren. Om duidelijk te maken wat die inspanningsverplichting inhoudt, kunnen provincies en gemeenten lokaal eigendom borgen in beleid. Dit biedt helderheid voor zowel ontwikkelaars, energie-initiatieven als de lokale omgeving. Maar hoe doe je dat en wat komt erbij kijken? Welke keuzes heb je daarin te maken? En waar staan we nu landelijk als het gaat om die borging in beleid? Op die vragen gaan we in tijdens deze webinar, waarbij gemeenten laten zien welke afwegingen en keuzes zij gemaakt hebben en hoe zij dat hebben vertaald in hun beleid. 

Uit de monitor van TNO (2022) blijkt dat er in Nederland meer dan 600.000 huishoudens in energiearmoede leven. Van deze huishoudens woont maar liefst 68% in corporatiewoningen. Er ligt dus een grote uitdaging om de huurders van woningcorporaties ook actief te betrekken bij de energietransitie en de energiearmoede bij deze doelgroep aan te pakken. Deze bijeenkomst is bedoeld voor woningcorporaties, gemeenten en energieklusdiensten en gaat dieper in op concrete voorbeelden over goede samenwerking tussen deze partijen die woningverduurzaming versnellen en daarmee energiearmoede bestrijden.

Wat is de eerste stap naar lokake samenwerking? Als antwoord op die vraag bieden we praktische handvatten in dit webinar. Geen theoretische verhalen; we duiken meteen de praktijk in. We interviewen drie bewonersinitiatieven en gemeenten over hun samenwerking. Daarbij bespreken we zowel de juridische vorm als de manier waarop ze praktisch samenwerken. En je kunt natuurlijk zelf ook vragen stellen.

Nieuwe manieren van samenwerken tussen gemeenten en bewonerscollectieven op financieel-juridisch gebied moeten de standaard worden: 'het nieuwe normaal'. Op 23 april 2024 werd de Kennissessie Lokale samenwerking: naar een 'nieuw normaal' georganiseerd over de beschikbare beleidsinstrumenten en -regels en hoe je daarmee om kan gaan. Tijdens twee spreekuren kunnen vragen gesteld worden over hoe lokale samenwerking kan worden vormgegeven.

Nieuwe manieren van samenwerken tussen gemeenten en bewonerscollectieven op financieel-juridisch gebied moeten de standaard worden: 'het nieuwe normaal'. Op 23 april 2024 werd de Kennissessie Lokale samenwerking: naar een 'nieuw normaal' georganiseerd over de beschikbare beleidsinstrumenten en -regels en hoe je daarmee om kan gaan. Tijdens twee spreekuren kunnen vragen gesteld worden over hoe lokale samenwerking kan worden vormgegeven.

Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om met collega's ervaringen uit te wisselen? Doe dan mee aan de leerkring in jouw regio.

Zeeland en Goeree-Overflakkee kennen opmerkelijk veel windenergie in lokaal eigendom in vergelijking met de rest van Nederland. Ook veel zonne-energie is in lokale handen. Zowel energiecoöperaties als agrariërs nemen hier blijkbaar graag het heft in eigen handen.

Wat zijn de kansen en waar zitten de blokkades voor lokaal eigendom? Op dinsdagmiddag 18 juni gaan onderzoekers van het lectoraat Delta Power van HZ University of Applied Sciences, HZ Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving en University College Roosevelt en mensen van Zeeuwind hierover in gesprek met belangstellenden.

Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om met collega's ervaringen uit te wisselen? Doe dan mee aan de leerkring in jouw regio.

Tijdens deze dag zetten we concrete stappen richting de realisatie van warmtenetten. In veel dorpen en steden in Nederland wordt gewerkt aan warmtenetten. Gemeenten slaan daarbij de handen ineen met partners en bewoners. Er komt een breed scala aan onderwerpen aan bod waaronder organisatorische, juridische en financiële vraagstukken, bewonersbetrokkenheid en meer. Om het maximale uit deze dag te halen, nodigen we je uit om je samen met je (interne) partners of het hele warmtenetteam in te schrijven.

Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om met collega's ervaringen uit te wisselen? Doe dan mee aan de leerkring in jouw regio.

In opdracht van het Kennisknooppunt Participatie  schreef Populytics, een spin-off van de TU Delft, een e-book over de Participatieve Waarde Evaluatie (PWE), een participatiemethode die steeds vaker wordt ingezet door overheden. In het e-book lees je onder andere wat een PWE is, voor welk doel je die kunt gebruiken en hoe je dat doet. Op 23 mei en 7 juni organiseert Populytics een webinar over de methode en het e-book. Lees meer over deze werkvorm en download het e-book.

Gemeenten hebben voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving behoefte aan meer inzicht in de utiliteitsbouw en in de kosten die de transitie met zich meebrengt voor deze doelgroep. Het dashboard utiliteit in de wijkaanpak moet gemeenten helpen een eerste inzicht te krijgen in de invloed van de utiliteitsbouw op de wijkaanpak. Deze bijeenkomst is voor programmanagers energie en duurzaamheid, projectleiders wijkaanpakken, participatieadviseurs, beleidsadviseurs economie, beleidsadviseurs (gemeentelijk) maatschappelijk vastgoed.

Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om met collega's ervaringen uit te wisselen? Doe dan mee aan de leerkring in jouw regio.

We definiëren onze acties vooral op basis van actuele problemen en binnen de bestaande kaders. We maken zodoende vooral stappen die zijn bepaald door het verleden. Maar juist in een transitie stellen we vast dat de ontwerpprincipes van het bestaande systeem niet langer voldoen. We moeten terug naar de tekentafel om met de kracht van onze verbeelding de toekomst vorm te geven op basis van nieuwe ideeën. Daarbij gaat het om energie, maar ook om een breder beeld van hoe we willen wonen, werken en recreëren. Dit maakt de energietransitie ook een sociaalmaatschappelijke transitie!

Bekijk hier de paneldiscussie van deze bijeenkomst terug

Sta jij als communicatie- of participatieadviseur bij een gemeente aan de lat voor de warmtetransitie? Wil je leren hoe je ervoor zorgt dat je communicatie- en participatieaanpak afgestemd is op de besluitvorming en de doelgroepen? En vind je het nuttig om met collega's ervaringen uit te wisselen? Doe dan mee aan de leerkring in jouw regio.

In opdracht van het Kennisknooppunt Participatie  schreef Populytics, een spin-off van de TU Delft, een e-book over de Participatieve Waarde Evaluatie (PWE), een participatiemethode die steeds vaker wordt ingezet door overheden. In het e-book lees je onder andere wat een PWE is, voor welk doel je die kunt gebruiken en hoe je dat doet. Op 23 mei en 7 juni organiseert Populytics een webinar over de methode en het e-book. Lees meer over deze werkvorm en download het e-book.

In ons piepkleine en drukke land willen we elke vierkante meter benutten om te wonen, een pijp in de grond te steken, een windmolen te plaatsen, te recreëren of de natuur ruimte te geven. Vaak botsen daarbij de belangen. Tussen burgers en overheden, tussen ondernemers en omwonenden, tussen natuur en industrie, tussen overheden en ondernemers, en ook tussen overheden onderling. Plannen en projecten vertragen of sneuvelen zelfs als je de omgeving niet ‘mee’ krijgt.

Dit is een actieve masterclass voor elke communicatieprofessional die werkt aan complexe projecten of vraagstukken met veel (interne en externe) stakeholders.

 De VNG organiseert ook dit jaar masterclasses die een kickstart bieden in het werken aan de energietransitie. We praten u in 2 dagen bij over de energietransitie en hoe u als ambtenaar de uitdagingen waar gemeenten voor staan, kunt aangaan. U leert wat het Klimaatakkoord voor gemeenten betekent en verdiept u verder in een opgave die bij uw werkzaamheden past. En net zo belangrijk: u bouwt uw eigen netwerk op en maakt kennis met de VNG. 

NP RES organiseert op donderdag 16 mei een online kennissessie ‘RES in vogelvlucht’ voor nieuwe bestuurlijk trekkers, regiocoördinatoren en collega's binnen de RES-regio's. Zij krijgen ‘in vogelvlucht’ een introductie in de RES.

Bewoners zijn de sleutel tot een succesvolle warmtetransitie. Nieuwe manieren van samenwerken tussen gemeenten en bewonerscollectieven op financieel-juridisch gebied moeten daarom de standaard worden: 'het nieuwe normaal'. In deze kennissessie leer je over de beschikbare beleidsinstrumenten en -regels en hoor je hoe je daarmee om kan gaan, zodat je daarna geïnspireerd verder kunt. De kennissessie is zowel gericht op warmte-initiatieven als op gemeenten.

Hoe hou je als gemeente in je communicatie rekening met de leefwereld van je inwoners? En met welke acties kun je met de participatietrajecten meer mensen bereiken in de warmtetransitie? Deze vragen staan centraal tijdens het webinar inclusieve participatie in de warmtetransitie.

Gemeenten zetten in op toegankelijke communicatie over de warmtetransitie. Maar sommige groepen zijn extra moeilijk te bereiken of vragen extra aandacht. De Nationale Ombudsman deed onderzoek naar wat het Rijk en gemeenten doen om alle burgers mee te nemen naar een aardgasvrije toekomst. De resultaten van dit onderzoek worden toegelicht. Daarna vertellen de gemeenten Den Haag en Rotterdam aan de hand van inspirerende voorbeelden over wat zij hebben gedaan om meer en meer diverse mensen te bereiken. Ook een expert in laaggeletterdheid neemt deel aan het gesprek en geeft praktische tips over communicatie aan laaggeletterden.

In een vijfdelige webinarreeks legt het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW), samen met warmtepartners, de belangrijkste punten uit van het wetsvoorstel Wet collectieve warmte (Wcw). De laatste twee webinars zijn op 28 maart (organisatiemodellen voor coöperatieve warmtenetten) en op 15 april (een 100% publiek warmtebedrijf met meerdere aandeelhouders). De eerder gehouden webinars kunnen worden teruggekeken.
 

De tweede editie van Samen sterk met buurkracht vond plaats op donderdagmiddag 11 april 2024.

Vorig jaar reikte Buurkracht voor het eerst de nationale buurkracht monitor uit: het rapport dat weergeeft hoe de samenwerking tussen gemeenten en actieve bewoners wordt beoordeeld. Uit het onderzoek bleek dat zij elkaar hard nodig hebben om de energietransitie te doen slagen en er nog veel te winnen valt in de mate van samenwerken.

Er bestaat een hardnekkig beeld dat de gastransitie in de jaren zestig heel soepel verliep. Het was een teken van vooruitgang en groeiende welvaart en het bracht comfort en veiligheid. De werkelijkheid is minder rooskleurig. Ook toen was er weerstand bij burgers en bedrijven. Dat de gastransitie toch in relatief korte tijd kon worden voltooid had veel te maken met de krachtige regie vanuit de overheid. 

Regie is ook in de huidige transitie een sleutelterm. Maar wat is goede regie? Sturen of faciliteren? Dwingen, normeren, stimuleren?

Lees het verslag van dit evenement en bekijk de de video's hier.

Tim de Jong is klimaatpsycholoog en journalist voor onder andere Vrij Nederland. Hij onderzoekt hóe we tot een duurzame samenleving komen en deelt de inzichten van deze zoektocht in artikelen, podcasts en workshops. Tijdens dit webinar gaat hij in op hoe verhalen twijfel zaaien over hoe we moeten optreden en zo de grote groep bewoners die het zogenaamde ‘stille midden’ vormen te verlammen.

Het webinar is hier terug te kijken

Steeds meer gemeenten willen lokale energiecoöperaties en -initiatieven ondersteunen. Dat gebeurt onder meer door projecten te gunnen. Dat kan niet zomaar. Hoe kan bijvoorbeeld een gemeente voorkomen dat commerciële partijen met succes het besluit aanvechten om een project aan een lokale organisatie zonder winstoogmerk te gunnen?

Op dinsdag 19 maart 2024 vindt de 12^e editie van HIER opgewekt plaats: het grootste landelijke evenement over collectief energie besparen, opwekken, en duurzame warmte. En hét ontmoetingsmoment voor iedereen die betrokken is bij lokale energie-initiatieven.

Hoe kunnen energie-innovaties oplossingen bieden voor collectieve opslag, flexibilisering en warmte in het energiesysteem van de toekomst? En wat betekent de groeiende rol van energiegemeenschappen voor die innovaties? Bij die vragen staan we stil tijdens deze innovatiemarkt.

In ons veranderende energiesysteem zien we een steeds grotere rol weggelegd voor energiegemeenschappen. In de nieuwe EU-wetgeving worden energiegemeenschappen gezien als een manier om energie betaalbaar voor de burgers te houden en tegelijkertijd lokaal de opwek en gelijktijdig gebruik van duurzame energie te stimuleren.

Steeds meer innovatoren richten zich op het gelijktijdig gebruiken en opwekken van duurzame energie op lokaal niveau. Zij kunnen helpen bij vragen over bijvoorbeeld het aanbieden van energiemanagementsystemen, opslagmogelijkheden of het delen van kennis en expertise

De Topsector Energie, Rvo en Energie Samen organiseren daarom op 7 maart 2024 van 14.00 tot 18.00 een innovatiemarkt, een ontmoetingsplek waar innovatieve bedrijven en energiecoöperaties elkaar kunnen vinden. Na de gezamenlijke opening zullen innovatoren en energiegemeenschappen door middel van casussen en pitches laten weten waar hun vragen liggen en welke oplossingen er geboden kunnen worden.

De weg naar een financieringsaanvraag kan lastig zijn. Wil je meer overzicht krijgen over de verschillende financieringsmogelijkheden die bestaan en leren waar kansrijke investeringen voor jouw (energie)initiatief liggen?

Tijdens de sessie gaan we in op de nieuwe instrumenten van de Omgevingswet, zoals de omgevingsvergunning (inclusief participatie), het programma en het omgevingsplan. Ook het projectbesluit en de rol van de provincie komen nadrukkelijk aan bod. We focussen op de stappen die voortaan moeten worden gezet en wat deze betekenen voor de doorlooptijd van projecten. Kan het allemaal wat sneller en efficiënter? Dat illustreren we aan de hand van praktijkvoorbeelden. Er is voldoende ruimte om vragen te stellen.

In de eerste LEO in Gesprek van 2024 ontvangt Ruud Schuurs (Platform LEO) Shannon Spruit, medeoprichter en directeur projecten van Populytics. Opgeleid als medisch antropoloog en socioloog, koestert Shannon een diepe belangstelling voor de relatie die mensen tot hun omgeving hebben. Ze deed ervaring op als onderzoeker aan de TU Delft en diverse andere universiteiten. In 2020 richtte ze samen met Niek Mouter Populytics op.