Hoe bereik je mensen in energiearmoede met gedragsinzichten?
Gemeente Hoeksche Waard slaagt erin om inwoners met energiearmoede beter te bereiken door samen te werken met gedragspsychologen en systematisch de barrières en behoeften van deze kwetsbare doelgroep in kaart te brengen.
Een gerichte aanpak tegen energiearmoede
Gemeenten krijgen vaak subsidiegeld voor verduurzaming, maar dit komt meestal terecht bij dezelfde groep mensen: degenen die al gemotiveerd zijn en de weg weten te vinden naar overheidsregelingen. Mensen in energiearmoede blijven vaak buiten beeld. Hoeksche Waard wilde dit doorbreken.
Het team Energietransitie vroeg zich af: hoe bereiken we mensen die hulp het hardst nodig hebben? Hoe zorgen we dat ze daadwerkelijk gebruik maken van ons aanbod? En vooral: hoe helpen we hen om stappen te zetten naar energiebesparing?
Gedragspsychologie als kompas
Samen met gedragspsychologen Sara Wortelboer en Chantal van der Leest (Expertpool NPRES) en onderzoeksbureau Citisens werkte de gemeente anderhalf jaar met het I LOVE-model van Stichting Klimaatpsychologie. Deze systematische aanpak bestaat uit vijf stappen:
- Inventariseer: vraagstuk van alle kanten bekijken
- Leef je in: doelgroep echt leren kennen
- Ontwerp: interventies ontwikkelen die aansluiten bij de doelgroep
- Voer uit: strategie implementeren
- Evalueer: resultaten meten en bijsturen
Verrassende inzichten over energiearmoede
Het traject leverde belangrijke lessen op die de gemeente hielpen om haar aanpak bij te stellen:
Energiearmoede is breder dan gedacht: Ook mensen met een koophuis en twee banen kunnen in de knel komen door slecht geïsoleerde woningen. Sommigen zetten uit voorzorg nooit de verwarming aan en blijven zo buiten beeld bij hulpverlening.
Vertrouwen is cruciaal: Niet iedereen heeft positieve ervaringen met overheden. Langdurige aanwezigheid in wijken, bescheidenheid en transparantie zijn essentieel om vertrouwen op te bouwen.
Stap voor stap werkt beter: In plaats van mensen te overspoelen met alle mogelijkheden, helpt het om samen tot één eerste makkelijke maar effectieve maatregel te komen.
Praktische drempels bestaan: Niet iedereen heeft internet of kan omgaan met digitale formulieren. Een telefoonnummer is dan toegankelijker dan een website.
Van inzicht naar actie
Door betrokkenheidsprofielen van Citisens te combineren met gesprekken met maatschappelijke partners kreeg de gemeente scherp wat er speelt bij hun doelgroep. In creatieve ontwerpsessies vertaalden zij deze inzichten naar concrete acties en communicatiemiddelen.
Het resultaat: een aanbod dat echt aansluit bij de behoeften van mensen in energiearmoede, waarbij vertrouwde personen hen stap voor stap begeleiden naar energiebesparing.
Download de volledige casusomschrijving en learnings voor alle details over de methodiek, lessons learned en praktische tips.
Navigatie
Gedragspsychologie en inwonerprofielen
Wat je moet weten over gedragspychologie
BSR leefstijlen energietransitie
Citisens betrokkenheidsprofielen
Motivaction vijf tinten groener model
Casus Hoeksche Waard: hoe bereik je mensen in energiearmoede met gedragsinzichten