Participatiekalender

Een democratisch bestuur dat werkt voor inwoners. Dat inspeelt op signalen uit de samenleving en samen met burgers, bedrijven en instellingen resultaat bereikt. Responsief én slagvaardig! Daarover kennis opdoen en leren staan centraal tijdens de Dag van het Bestuur op 20 maart in Leiden als ‘levend laboratorium’.

Bestuurders, volksvertegenwoordigers, ambtenaren en anderen met interesse in democratie en bestuur maken kennis met nieuwe inzichten en met ervaringen uit de praktijk, niet alleen uit Leiden maar vanuit het hele land. Zij gaan samen met ruim honderd sprekers op zoek naar nieuwe oplossingen.

Tal van actuele onderwerpen komt voorbij. Hoe ga je slagvaardig om met een acute crisis zoals de opvang van Oekraïners? Hoe krijgt de betrokkenheid en participatie van inwoners vorm en wat kan een middel als een burgerberaad toevoegen? Hoe werk je effectief samen met alle mogelijke stakeholders aan opgaven als de energietransitie en woningbouw? Hoe realiseer en meet je concreet resultaat? Hoe versterk je de weerbaarheid van het lokaal- en regionaal bestuur tegen agressie en dreigementen?

Als je beter weet wáárom mensen doen wat ze doen, is het makkelijker om gedrag van jouw doelgroepen te veranderen. In deze inspirerende webinar van 1,5 uur neemt drs. Timon Hoitink, gedragsexpert bij Behavior Change Academy, je mee in de wereld van gedragsverandering.

Op 14 februari is de 11e editie van het Evenement HIER opgewekt, voor en over lokale duurzame energie-initiatieven. NP RES verzorgt hier samen met NVDE, VNG en de Participatiecoalitie een sessie over gelijkwaardig samenwerken binnen de driehoek energiecoöperatie, projectontwikkelaar en gemeente.

Het evenement is interessant voor gemeenten en lokale duurzame energie-initiatieven op het gebied van zon, wind en warmte. Van startende bewonersinitiatieven tot gevorderde coöperaties.

Ook als samenwerkingspartner van lokale initiatieven mag je deze dag niet missen. Denk aan werknemers van provincies, Rijksoverheid, warmtebedrijven, netbeheerders, energieleveranciers en serviceverleners.

De VNG en het ministerie van BZK willen gemeenten ondersteunen bij de implementatie van een nieuw op te stellen participatieverordening. Dit is de 3e van 4 bijeenkomsten die we houden om te achterhalen waar behoefte aan is en waar gemeenten tegenaan lopen.

Op basis van het wetsvoorstel ‘Versterking participatie op decentraal niveau’ wordt aan gemeenten gevraagd om binnen 2 jaar een participatieverordening op te stellen. Met de participatieverordening wordt de inspraak en betrokkenheid van inwoners bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid van hun gemeente geregeld en versterkt. Ook kan het uitdaagrecht worden geregeld.

De eerste 2 bijeenkomsten (in december 2022) waren specifiek voor gemeenten die al stappen hebben gezet naar een nieuwe participatieverordening, de z.g. koplopers. We spraken ca. 20 gemeenten over hun ervaringen, valkuilen en lessen. Op basis van de inzichten uit deze koplopergemeenten houden we nog 2 bijeenkomsten om:

• een aantal opgaven samen verder te verdiepen (denk aan ‘van papier naar praktijk’, lerend ontwikkelen, rol van raad en bewoners bij totstandkoming, verordening als veranderproces)
• lessen en ervaringen uit de koplopergemeenten breder te delen
• uitwisseling tussen gemeenten te organiseren rondom specifieke thema's of vraagstukken 

Kom naar de bijeenkomst op 9 februari in Arnhem 13.30 tot 17.00 uur. Het Landelijk Communicatie Netwerk Klimaat is er voor iedereen die vanuit (of samen met) de overheid communiceert over de klimaatopgave. Een paar keer per jaar organiseren we kennisbijeenkomsten, samen met de leden van het netwerk.

Op 9 februari heeft Provincie Gelderland ons uitgenodigd in het Huis der Provincie in Arnhem. Het thema van de bijeenkomst is ‘Klimaatcommunicatie voor iedereen?’. In deelsessies gaan we met elkaar in gesprek over actuele thema’s, zoals burgerberaden, toegankelijkheid en begrijpelijkheid, desinformatie en klimaatnarratieven. De rode draad is het betrekken, bereiken en raken van méér mensen, door communicatie en participatie af te stemmen op hun behoeften en leefwereld.

Dagvoorzitter Margot Ribberink gaat het klimaatgesprek aan met neurobioloog en filosoof Frank Kupper (VU) Gelders gedeputeerde Jan van der Meer en natuurlijk met het publiek. Meer informatie

Over het nut van goede participatie zijn we het snel eens. Maar hoe krijg je nou zo goed als elke doelgroep betrokken? Citisens en Smarticipatie bundelen in deze workshop de unieke eigenschappen van hun kennisbank en tools. Meer informatie

Als gemeente, provincie of waterschap aan de slag met een burgerforum of burgerberaad? Interesse om deel te nemen aan een pilot? Op 31 januari organiseren het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de VNG een kennisbijeenkomst over burgerfora. De fysieke bijeenkomst is inmiddels volgeboekt.

In het eerste gedeelte van de bijeenkomst delen we met experts uit wetenschap en praktijk kennis, tips en lessen over deze vorm van democratische innovatie. Vragen als: ‘wat is een goede vraagstelling?’, ‘waar moet ik op letten bij de selectie van deelnemers?’ en ‘hoe zorgen we voor politiek commitment?’ passeren de revue. Het tweede gedeelte van de bijeenkomst wordt gebruikt om behoeften van gemeenten in beeld te brengen samen met de deelnemers die fysiek aanwezig zijn.
Met deze bijeenkomst geven het ministerie van BZK en de VNG het startschot voor de pilot burgerfora, afgelopen najaar toegezegd door de minister van BZK. Meer informatie

Kom op 28 januari naar het Stadhuis Enschede om samen met andere raadsleden te praten over misschien wel dé belangrijkste maatschappelijke en politieke thema's van vandaag: klimaatverandering en de energiecrisis.

Tijdens de Raadsacademie Enschede ga je het gesprek aan met collega-raadsleden over vraagstukken als “Hoe zorg jij dat het bovenaan de agenda komt te staan? En hoe kom jij tot constructieve en breed gedragen oplossingen? Hoe beweeg jij de politiek in jouw gemeente?”.

U krijgt tips, aanbevelingen en adviezen over hoe u op een effectieve manier als raadslid invloed kunt uitoefenen op thema's als klimaatverandering, de energietransitie en energiearmoede. Dit alles om u als raadslid in staat te stellen zo snel als mogelijk een bijdrage te kunnen leveren aan het oplossen van maatschappelijke knelpunten in de eigen samenleving en gemeente.

De Raadsacademie Enschede wordt georganiseerd door de Gemeente Enschede, RES Twente en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

'Klimaatcommunicatie in de praktijk' is de afrondende bijeenkomst van het 'commlab klimaat' van de beroepsvereniging voor communicatieprofessionals, Logeion. In het commlab hebben vakgenoten 4 onderwerpen een slag verder gebracht. Op deze bijeenkomst presenteren ze de resultaten. De onderwerpen zijn: gedragspsychologie en inwonerprofielen, burgerberaden over klimaat, narratief en inwonergesprekken.

De bijeenkomst is uitverkocht. Resultaten worden spoedig hier gepubliceerd. Op 9 februari is er een volgende bijeenkomst in het provinciehuis in Arnhem, georganiseerd door het Landelijk Communicatie Netwerk Klimaat (LCNK)

Op het RES-congres zijn verschillende sessies over participatie. O.a. over burgerberaden, de samenwerking tussen energiecoöperaties, ontwikkelaars en overheden en lokaal eigendom.

Gemeenteraden hebben een belangrijke rol bij de realisatie van duurzame energieprojecten. Zij bepalen vaak de voorwaarden waaronder wind- en zonneprojecten welkom zijn in de gemeente, zoals 50% lokaal eigendom. Wat 50% lokaal eigendom betekent en hoe je het kunt organiseren leer je in deze korte online workshop.

Het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord organiseert het symposium ‘Betrokken bij klimaat’ over de mogelijkheden en onmogelijkheden van een nationaal burgerforum voor het klimaat- en energiebeleid. Ze gaan we met Annemarie Kok, Daan Roovers en Rudy van Belkom in gesprek over de kracht en kwetsbaarheden van een burgerforum in het licht van klimaatbeleid. Ook gaan we in op mogelijke andere opties om draagvlak te creëren. Met Hans Mommaas, Niek Mouter en Karen Arpad (NP RES) gaan ze in gesprek over de ruimte die er is om een burgerforum te organiseren over klimaat- en energiebeleid. Ook gaan we in op wat goede vragen zijn om voor te leggen aan een burgerforum.

Energie besparen moet voor iedereen mogelijk en betaalbaar zijn. Als bewonersinitiatief kan je daarin een belangrijke rol spelen. Zo verbinden ze in Dordrecht hun lokale netwerken om zoveel mogelijk mensen te bereiken, zetten ze in Amsterdam de Fixbrigade op om energie te besparen bij mensen met weinig geld en bouwt Energie van Rotterdam zonnedaken waarmee ook mensen zonder dak of investeringsvermogen eigen energie kunnen opwekken. Op 30 september brengen wij deze ervaring en kennis bij elkaar en halen we samen zoveel mogelijk adviezen op over wat je kan doen om als bewonersinitiatief bij te dragen aan energiebesparing in jouw buurt. En wat de kansen zijn voor de lange termijn.

Steeds vaker werken energiecoöperaties en ontwikkelaars samen. Voor een optimale samenwerking zijn duidelijke afspraken nodig. Die leg je vast in een samenwerkingscontract. Maar wat schrijf je op in een contract? En over welke zaken kan je onderhandelen?

Zowel de gemeente als bewonersinitiatieven willen vooruit met het aardgasvrij maken van wijken of buurten. Samenwerking is vaak uitdagend. Wat mogen bewoners van de gemeente verwachten? En andersom? Gelukkig leren we steeds meer van elkaar. Zo zijn er waardevolle tips & tricks opgedaan tijdens de PAW-leerkring 'Samenwerking gemeenten en Bewonersinitiatieven'. En ook recent onderzoek van De Participatiecoalitie naar deze samenwerking heeft handige inzichten opgeleverd. Naast de lessen uit de leerkring en het onderzoek, komen ook praktijkvoorbeelden aan bod in dit webinar.

Dit webinar gaat in op participatie in het RES proces, participatie in de wijk en lokaal eigendom. Hoe betrek ik mijn bewoners en welke vormen van participatie zijn er? Hoe ga ik om met polarisatie? Er is speciale aandacht voor de rol die je als volksvertegenwoordiger kunt nemen.

Het webinar is onderdeel van het introductieprogramma over de energietransitie voor nieuwe raadsleden. Het programma bestaat uit een introductiecursus, thematische webinars en een summerschool en wordt georganiseerd door VNG en NPRES.

Steeds vaker werken energiecoöperaties en ontwikkelaars samen. Voor een optimale samenwerking zijn duidelijke afspraken nodig. Die leg je vast in een samenwerkingscontract. Maar wat schrijf je op in een contract? En over welke zaken kan je onderhandelen?

Lokaal eigendom, omgevingsfonds, aandelen, obligaties, planschade… de financiële participatievormen vliegen je om de oren bij de planvorming van grootschalige zonne- en windparken. Tijd om op een rijtje te zetten wat nu wat is.

deel 2 van 26 april

Hoe kun je 50% eigendom van nieuwe wind- en zonneprojecten op lokaal niveau nu concreet regelen? Precies op die vraag en meer geeft de Masterclass ‘Aan de slag met 50% lokaal eigendom’ antwoord.

De masterclasses vinden plaats op dinsdag 26 april en dinsdag 3 mei. Deze masterclasses gaan over het beleid rondom de natuurinclusieve energietransitie. We zien nog te vaak kansen die blijven liggen bij het maken van beleid. Voor met name gemeenten is het belangrijk om van te voren goed te weten waar je invloed ligt. Wij willen hen daarbij gaan helpen. In twee masterclasses gaan we in op goede voorbeelden en de lessen die we daaruit kunnen leren. Waar gaan dingen al goed en wat kunnen andere gemeenten die nu bezig zijn met het uitwerken van hun beleid daarvan leren? Deze twee masterclasses zullen ingaan op twee verschillende rollen die gemeenten kunnen nemen.

Op 20 april en 11 mei organiseren NP RES en de VNG een introductiecursus voor nieuwe raadsleden om wegwijs te raken in de energietransitie en de RES. De cursus is onderdeel van een uitgebreider introductieprogramma met verdiepende webinars en een tweedaagse zomercursus. Ben je net gestart als raadslid en heb je de energietransitie in je portefeuille? Dan is dit introductieprogramma een ‘must’. We maken het programma op maat, dus je kunt ook je eigen vragen en opmerkingen met ons delen.

In 2 maanden tijd word je opgeleid tot burgerexpert voor natuurinclusieve zon- en windparken. Onder leiding van deskundige (gast)sprekers krijg je de tools en informatie die nodig zijn om zon- en windprojecten te beoordelen op de effecten voor natuur en biodiversiteit. Zo draag je zelf bij aan een natuurinclusieve energietransitie.
 

In 2 maanden tijd word je opgeleid tot burgerexpert voor natuurinclusieve zon- en windparken. Onder leiding van deskundige (gast)sprekers krijg je de tools en informatie die nodig zijn om zon- en windprojecten te beoordelen op de effecten voor natuur en biodiversiteit. Zo draag je zelf bij aan een natuurinclusieve energietransitie.

In 2 maanden tijd word je opgeleid tot burgerexpert voor natuurinclusieve zon- en windparken. Onder leiding van deskundige (gast)sprekers krijg je de tools en informatie die nodig zijn om zon- en windprojecten te beoordelen op de effecten voor natuur en biodiversiteit. Zo draag je zelf bij aan een natuurinclusieve energietransitie.
 

In 2 maanden tijd word je opgeleid tot burgerexpert voor natuurinclusieve zon- en windparken. Onder leiding van deskundige (gast)sprekers krijg je de tools en informatie die nodig zijn om zon- en windprojecten te beoordelen op de effecten voor natuur en biodiversiteit. Zo draag je zelf bij aan een natuurinclusieve energietransitie.

In 2 maanden tijd word je opgeleid tot burgerexpert voor natuurinclusieve zon- en windparken. Onder leiding van deskundige (gast)sprekers krijg je de tools en informatie die nodig zijn om zon- en windprojecten te beoordelen op de effecten voor natuur en biodiversiteit. Zo draag je zelf bij aan een natuurinclusieve energietransitie.
 

Het grootste landelijke evenement over lokale duurzame energie in Nederland. Met oa de presentatie van de Lokale Energie Monitor. 

In de proeftuinen is inmiddels veel ervaring opgedaan en kennis ontwikkeld. Nu alle gemeenten hun Transitievisies Warmte hebben opgesteld, is het tijd voor het opschalen van de wijkgerichte aanpak. Maar hoe doe je dat? Welke uitvoeringskracht is daarvoor nodig? Welke technieken en duurzame warmtebronnen zijn beschikbaar? En hoe betrek je de bewoners?

Handvaten voor participatie en lokaal eigendom voor gemeenten
De RES-opgave komt richting de RES 2.0 in een nieuwe fase. Afweging en verankering in het ruimtelijk instrumentarium en de uitvoering van projecten gaat opnieuw gepaard met zorgvuldige participatie. Ook het sturen op lokaal eigendom vraagt keuzes en kennis vanuit decentrale overheden. In deze sessie nemen we jullie graag mee in de kennis en handvaten die daar binnen NP RES, maar zeker ook door onze partners zoals de participatiecoalitie zijn ontwikkeld.